@Stijn

We kunnen daar nog aan toevoegen dat 'Elohim' eigenlijk 'Goden' betekent. Zie https://www.christipedia.nl/wiki/Elohiem, waar letterlijk staat: "Elohiem is het mannelijk meervoud van van Eloah"
Gelijk in Genesis 1:1 lezen we "In den beginne schiep God den hemel en de aarde".  Dat is dus een verkeerde vertaling, want in de brontekst staat 'Elohim', en een juiste vertaling zou dus zijn "In den beginne schiepen goden den hemel en de aarde".
Gelovigen hebben hier natuurlijk weer hun eigen interpretatie voor. Elohim verwijst dan bijvoorbeeld naar de drie-eenheid. Voor vertalers echter zou het toch het eerlijkst zijn om 'Elohim' ook gewoon te vertalen als 'Goden', omdat het nu eenmaal de meervoudsvorm is, en dan het interpreteren hiervan over te laten aan de lezers zelf. Maar dat zou veel te veel twijfel zaaien bij de eenvoudige gelovigen. Die kan zoiets ingewikkelds niet verwerken en moet het liefst helemaal niet geconfronteerd worden met dit soort problematiek. En dus vertaalt de vertaler opzettelijk de meervoudsvorm naar enkelfout, maar liefst 2331 keer, waardoor de tekst weer meer vatbaar is voor verschillende interpretaties, bijvoorbeeld de interpretatie dat het oude testament een polytheïstische oorsprong heeft. 

Het toont maar weer aan wat een klunzige god die god van de bijbel toch is. In al zijn alwetendheid is hij niet in staat zijn boodschap helder, eenduidig en geloofwaardig over te brengen. Wat een rommeltje heeft hij er van gemaakt. 
---------------------------------------------------------------------------
ANTWOORD REDACTIE:

Zie ook Namen van God
   
    

Ik zie het verhaal van Noah een paar keer voorbij gaan, over hoeveel dieren er aan boord waren.
Maar ik vraag me ook andere dingen af.
Hoeveel voedsel moest er ook mee? En hoe wist Noah precies welk voedsel voor al die verschillende dieren?
Hoeveel hectaren land moest hij wel niet verbouwen toen hij druk bezig was met het bouwen van de ark?
En alles oogsten, drogen, aan boord brengen, ik hoop dat hij veel sterke vrouwen en kinderen had.

Waar dienen al die details dan voor, als ze kennelijk niet belangrijk genoeg zijn om door Gods wakend oog gewaarborgd te worden?

dag Rudi,

Ik zeg toch juist dat ze een Griekse was, dus geen Jood..
Meer dan 60 keer lees ik in het Oude Testament dat Kanaänieten in het land van Israël woonden, ook nog bij Esra en Nehemia. Volgens mij leefde Esra ongeveer 500 jaar voor Christus en geen 4000 jaar... Waarom kunnen ze dan tijdens de rondwandeling van Jezus geen Kanaänieten meer heten?

En je mag ook uitleggen waar de naam Kanaäniet dan wel vandaan komt, als die volgens jou niet kan komen van Kanaän, de zoon van Cham.

Verder had ik vorige week het antwoord op de vraag over de vogels in de ark geplaatst. (punt 16) Het lijkt dat je het nog niet gelezen had, maar dat kan alsnog. En ik heb een aanvulling gemaakt naar aanleiding van jouw tegenwerpingen. De redacteur moet maar bekijken of hij de aanvulling erbij plaatst.

Naar aanleiding van de tegenwerpingen van Rudi:

In Genesis 7:8-9 wordt beschreven dat alle dieren, reine en onreine, 2 en 2 tot Noach kwamen naar de ark. In de SV staat het woordje en cursief om aan te geven dat het tussengevoegd is. In de grondtekst staat letterlijk: twee twee zij kwamen naar Noach naar de ark mannelijk en vrouwelijk zoals gebood God aan Noach. (uit StudieBijbel)

God bestuurde het dus zo dat er spannetjes naar de ark kwamen, zodat er gezonde en vruchtbare spannetjes kwamen die na de vloed zich voort konden planten. En niet van alles 2 zoals je beweert,maar twee twee is een aanduiding dat er steeds een spannetje kwam en dan weer een spannetje. Dat waren dus spannetjes onreine dieren, daarvan kwam er maar 1 span, en spannetjes reine dieren, daar kwamen er 7 van zoals ons in vers 2 en 3 al verteld was. In vers 15 en 16 wordt het nog eens herhaald.

Volgende tegenwerping: dit was voor de wetgeving bij Mozes, dus er bestonden nog geen reine onreine dieren...

Dus Rudi beweert dat Noach niet wist wat hij moest doen. God gaf hem een opdracht en hij wist niet wat reine en onreine dieren waren... Ik moet er bijna om lachen.

De schepping was zeer goed (Gen. 1:31), en behelst ook de wijsheid en kennis die God in de eerste mensen ingeschapen heeft. Ook daarin waren zij beelddrager van God. God had de mens geschapen met alle wijsheid die hij nodig had, en doordat ze zo lang leefden kon het gemakkelijk doorgegeven worden aan de volgende geslachten. We zien daar bewijzen van als Adam op de eerste dag van zijn leven alle dieren al een naam weet te geven. En al snel komen er smeden en mensen die muziekinstrumenten maken. En Noach had wijsheid genoeg om zo'n enorme ark sterk genoeg te kunnen bouwen, zodat die de slagregens en de onstuimige zee kon doorstaan. Dat staat haakt op het idee dat de mensheid van primitief langzaam opgeklommen is naar een hoger niveau, het is juist andersom !

Er wordt wel eens gezegd dat Einstein de laatste mens was die zo ongeveer alles wist dat er op aarde te weten was, hij had ook een IQ van circa 160. Zo ongeveer zijn de mensen voor de zondvloed ook geweest, ze wisten alles wat er er te weten was.

En Noach wist echt wel wat reine en onreine dieren waren!
    
    

Wat in tegenspraak is met Matheus 15:21-28: In vers 22 leren we dat ze een Kananese vrouw was.  Toen ik de laatste maal in mijn atlas keek, lagen deze beide locaties toch ver van elkaar!

Antwoord:

Ik weet niet wat je opgezocht hebt, maar er staat dat ze een Syro-Fenicische van geboorte was. Dat betekend volgens mij dat ze geboren is in Sidon, dat ligt tegen de Middellandse Zee in de landstreek Fenicië.

Dat ze ook een Griekse wordt genoemd betekend alleen maar dat ze niet Joods was, zoals alle heidense volken Grieken werden genoemd.

In Matheus 15 wordt ze een Kananese vrouw genoemd, want de inwoners van Sidon stamden af van Kanaän, de zoon van Cham, de zoon van Noach.

Wat is het probleem?
    
      

[van redactie: JvH poogt hier punt 16,17,18 van de pagina Tegenspraken te weerleggen. Zie hier voor de volledige lijst met weerleggingen van JvH tot zover]

16. Gingen er twee of veertien vogels van elke soort mee in de ark?

Twee volgens Genesis 6:19-20: En gij zult van al wat leeft, van alle vlees, twee van elk, in de ark doen komen, om met u in het leven te behouden: mannetje en wijfje zullen zij zijn; Van het gevogelte naar zijn aard, en van het vee naar zijn aard, van al het kruipend gedierte van de aardbodem naar zijn aard, twee van elk zullen tot u komen, om die in het leven te behouden.

Veertien volgens Genesis 7:2-3: Van alle rein vee zult gij tot u nemen zeven en zeven, het mannetje en zijn wijfje; maar van het vee, dat niet rein is, twee, het mannetje en zijn wijfje. Ook van het gevogelte van de hemel zeven en zeven, het mannetje en het wijfje, om zaad levend te houden op de ganse aarde.

Antwoord:
In Genesis 6 wordt aan Noach geboden van alle diersoorten naar hun aard een mannetje en vrouwtje in de ark te laten komen, om te overleven op de aarde. En in Genesis 7:2-3 wordt een uitzondering gemaakt voor de reine dieren, daarvan moeten 7 spannetjes mee: “Van al het reine vee neem jij je er zeven en zeven,- een man en zijn vrouw; en van het vee dat niet rein is: dat is een tweetal een man en zijn vrouw; 3 ook van het gevogelte van de hemel zeven en zeven, mannetje en wijfje; om nazaten te doen overleven op het aanschijn van heel het aardland; (NB)
Het is helemaal duidelijk: van alle dieren moet 1 spannetje in de ark, om te overleven. Maar van de reine dieren en reine vogels 7 spannetjes. Je kunt vers 3 niet losmaken van vers 2, oorspronkelijk waren er ook helemaal geen verzen. Het is één zin: Van het reine vee én van de reine vogels moet Noach 7 spannetjes meenemen. (ter verduidelijking voor hen die onbekend zijn met de Bijbel: er zijn reine en onreine dieren en ook reine en onreine vogels).

17. Hoelang duurt Gods toorn?

Korte tijd volgens Psalm 30:6
Korte tijd volgens Jeremia 3:12.
Korte tijd volgens Micha 7:18
Lange tijd volgens Jeremia 17:4
Lange tijd volgens Matheus 25:41
Lange tijd volgens Matheus 25:46

Antwoord:
In Psalm 30 looft David de Heere dat Hij maar een ogenblik toornig is geweest is op hem, maar daarna komt er in leven in Gods welbehagen.
In Jeremia 3 zegt God dat Hij niet eeuwig toornig blijft op het volk van Israël, maar God roept op om tot Hem terug te keren, want Ik ben goedertieren. (SV) Anders vertaald: Ik ben u welgezind (NB)
Micha 7:18 geeft ook mooi weer hoe God is in Zijn toorn: Wie is een godheid als gij, in het dragen van ongerechtigheid en het voorbijgaan aan een misstap voor de rest van zijn erfdeel? Hij houdt niet voor altijd vast aan zijn woede, want hij heeft behagen in vriendschap.(NB)

Bovenstaande teksten geven aan hoe Gods toorn is tegen zijn kinderen en zijn volk, namelijk vol vriendschap en maar een korte tijd toornig. Toch is er een eind aan Gods vriendelijk nodigen tot bekering, dar schrijft Jeremia over in 17:4 want Israël is niet tot God teruggekeerd, maar ze zijn doorgegaan in hun zonden en afgodendienst. Daarom lezen hier een ernstige dreiging met de komende straffen.. : je zult je hand moeten losmaken van je erfdeel dat ik je heb gegeven, ik zal je je vijanden laten dienen in het land dat je niet kent; want er smeult een vuur in mijn neus dat tot in eeuwigheid zal branden! (NB)

Dit ziet op de straf die ook gekomen is, namelijk de 70 jaar durende wegvoering naar Babel. Hier zien we weer een voorbeeld van het woord 'olam' wat in veel vertalingen met eeuwig is vertaald, maar niet 'oneindig' betekend. Het betekend een lange tijd, zoals we bij punt 4 gezien hebben. Hier is het dus 70 jaar, zoals wij dat achteraf kunnen weten. Voor de Israëlieten was het een lange en niet te overziene tijd, tot voorbij hun 'horizon'. Verreweg de meesten van de weggevoerden zijn immers in ballingschap gestorven en alleen van de jongsten zijn er een aantal na 70 jaar teruggekeerd, die waren toen dus oud.

Maar Gods toorn kan nog veel langer duren: ze rust voor eeuwig op degenen die onbekeerd sterven.. en dat is echt voor altijd! Zij hebben hun hele aardse leven nutteloos voorbij laten gaan.. en dan is er geen vergeving of omkeer meer mogelijk! Daarvan lezen we in Matheus 25:41 en vers 46: Dán zal hij ook tot die van links zeggen: gaat heen, weg van mij, vervloekten, naar het eeuwige vuur dat bereid is voor de uiteenwerper en zijn engelen!- Ze zullen weggaan; ‘zij naar eeuwige straf en de rechtvaardigen naar eeuwig leven’ (NB)

Ook in Daniel 12:2 lezen we daar van: velen van hen die slapen in het stof van de aarde,- zullen ontwaken,- dezen tot leven in eeuwigheid en die voor hoon en huiver in eeuwigheid; (slapen betekend hier dus de slaap van de dood)

Er is niet de minste tegenstelling tussen de genoemde teksten. Met eerbied gezegd: God is geen robot, die in alle omstandigheden hetzelfde reageert..

18. Mag een gehuwd paar scheiden?

Ja, met een scheidbrief volgens Deuteronomium 24:1:

Nee, van Jezus mag dat alleen bij overspel van de vrouw volgens Matheus 19:6:
Dit wordt bevestigd in Markus 10:11

Antwoord:
Ook hier geldt dat je de context moet lezen: in Deuteronomium 24 is dit de gehele alinea die begint bij vers 1 en doorloopt t/m vers 4. In vers 1, 2 en 3 geeft God een aantal veronderstellingen van situaties die zich voor zouden kunnen doen. Namelijk wanneer een man zijn vrouw weggestuurd heeft omdat hij iets schandelijks aan haar gevonden heeft, én haar een scheidbrief heeft gegeven, én die vrouw hertrouwd is met een andere man, én die andere man haar ook weggestuurd heeft of overleden is. Wanneer dat allemaal aan de orde is dan mag de man die haar eerst heeft gehad absoluut niet terugnemen! Dat is het belangrijkste doel van vers 1 t/m 3. Vers 1 t/m 4 is één lange zin.

De Statenvertaling is hier niet zo goed vertaald, want daar staat het schrijven van de scheidbrief in de gebiedende wijs, al geeft de kanttekening ook een betere vertaalmogelijkheid.
Andere vertalingen doen meer recht aan de oorspronkelijke tekst, namelijk een aantal veronderstellingen achter elkaar van een situatie die voor zou kunnen komen, zonder dat God daar in deze verzen een oordeel over geeft.

Overigens kan vers 1 wel als een aanwijzing gezien worden, hoewel een scheiding geen goede zaak is, als het toch gebeurt dat het met een duidelijke scheidbrief moet gebeuren, zodat het voor iedereen duidelijk is hoe de zaken er voor staan.

Verder is opmerkelijk dat er niet bij staat: om allerlei oorzaak, zoals de farizeeërs aan Jezus voorlegden, maar zoals er letterlijk staat in de oorspronkelijke tekst (StudieB): 'want hij vond in haar schandelijkheid van zaak' Wat er exact mee bedoeld wordt, daar zijn verschillende gedachten over, maar velen denken wel dat bedoeld wordt iets onbehoorlijks op zedelijk gebied, zonder dat er sprake is van echt overspel.

Het is dus niet zo dat de Heere Jezus de wetten van het Oude Testament veel te soepel vindt, zoals de redacteur zegt. Jezus haalt tijdens zijn onderwijs heel vaak teksten aan uit wat wij nu noemen het Oude Testament. Daar zal Hij niets van af doen en niets bij doen. Maar Jezus reageerde op de (strik)vraag van de farizeeërs, die de wet verkeerd interpreteerden.

Matt 19:3-9: Er komen Farizeeërs bij hem die hem op de proef stellen en zeggen: mag het, dat men zich losmaakt van z’n vrouw,- om allerlei oorzaak? Maar hij zegt ten antwoord: onderkent ge niet dat de Schepper van het begin af ‘hen mannelijk en vrouwelijk maakt’ en zegt ‘daarom zal een mens vader en moeder verlaten en zich hechten aan zijn vrouw, en die twee zullen tot één vlees zijn', zodat zij niet meer twéé zijn maar één vlees; wat God dus heeft verbonden mag een mens niet scheiden! Ze zeggen tot hem: waarom heeft Mozes dan geboden ‘een akte van afstand’ mee te geven en zich los te maken’? Hij zegt tot hen: omdat Mozes om uw hartverharding u heeft toegestaan u van uw vrouwen los te maken; maar van het begin af is het niet zo geweest; maar ik zeg u: wie zijn vrouw loslaat tenzij omwille van ontucht, en een andere huwt, pleegt overspel!

Blijkbaar is niet alleen echt overspel, dus gemeenschap buiten het huwelijk, maar ook ontucht een reden dat een man zijn vrouw mag verlaten. Dat sluit aan bij wat Mozes zegt: Omdat hij schandelijkheid van zaak in haar vond. (dat hij haar mag verlaten betekend uiteraard niet dat hij haar moet verlaten)

Er is dus geen tegenstelling tussen genoemde teksten.
---------------------------------------------------------------------------
ANTWOORD REDACTIE:

In antwoord op punt 18.

Zoals een het een goede apologeet betaamd hou je weer een lange preek met allerlei niet ter zake doende overwegingen zodat de lezer door de bomen het bos niet meer ziet en op het eind zeg je dan gewoon dat er geen tegenstelling is.

Nou, die is er wel degelijk dus. Jezus keert zich hier tegen de procedure met de scheidbrief uit Deuteronomium 24 en zegt dat de scheidbrief illegaal is ingevoerd om het volk ter wille te zijn en dat "het van den beginne het alzo niet geweest is". Met andere woorden wat er over die scheidbrief staat in Deut is in strijd met wat Jezus leert.

Quote: "Jezus haalt tijdens zijn onderwijs heel vaak teksten aan uit wat wij nu noemen het Oude Testament. Daar zal Hij niets van af doen en niets bij doen."

Als Jezus zegt dat die scheidbrief foute boel is dan doet hij wel degelijk iets af van het Woord van God. De schrijvers van het NT gaan dit netelige probleem handig uit de weg door Mozes de schuld te geven. "Hij zeide tot hen: Mozes heeft vanwege de hardigheid uwer harten u toegelaten uw vrouwen te verlaten;" Volgens Jezus zelf kunnen erin Gods Woord dus zaken staan die gewoon door mensen zijn verzonnen. Een redelijk mens vraagt zich dan af in welke gevallen dat nog meer gebeurd zou kunnen zijn.
   
      
    

Beste JvH,

U schrijft dat het geloof wel degelijk een rationele uitleg toelaat, maar dat ook de Geest van God nodig is om een al te dogmatisch geloof te vermijden. Deze Geest is te onderscheiden van andere sterke overtuigingen door de liefde, schrijft u.

Maar zijn er niet andere sterke overtuigingen denkbaar waar een component van liefde in zit? En aan de andere kant, hoe kan ik als buitenstaander deze christelijke liefde onderscheiden? Kijkend naar het zuiden van de VS, of naar de recente gebeurtenissen rond het Gomaruscollege, zie ik vooral een al te dogmatisch geloof, niet zozeer een sterkere liefde dan buiten de christelijke wereld. 

Het citaat van de dominee dat u aanhaalt lijkt mij een mooi voorbeeld van iemand die een sterke emotionele ervaring heeft meegemaakt en daar veel kracht uit weet te putten. Maar wat onderscheidt deze dominee precies van een jood, boeddhist of Mozart-luisteraar met een vergelijkbare ervaring?

In het verlengde daarvan: hoe bent u zo zeker dat er geen moslims bestaan die óók de liefdevolle aanwezigheid van hun God voelen en daar met alle bijbehorende mensenliefde naar willen handelen? Zulke moslims zullen minder vaak in het nieuws komen dan de fundamentalisten, maar dat betekent niet dat ze niet bestaan, nietwaar? 

U zegt ook dat de schepping bewijs is voor de waarheid van de Bijbel tegenover de Koran, omdat het scheppingsverhaal uit de Koran niet overeenkomt met dat van de Bijbel. Zouden de joden dan niet kunnen beweren dat christenen de waarheid van de Tenach verdraaid hebben, overal waar de joodse en de christelijke interpretatie van oudtestamentische verzen uiteenloopt? Bovendien vertoont het Bijbelse scheppingsverhaal onmiskenbare parallellen met Babylonische en Ugaritische scheppingsmythes van eeuwen eerder, zoals de Enuma Eliš en de Baälcyclus. Zouden we hier niet liever concluderen dat de profetische types van vroeger graag leentjebuur speelden bij elkaar en dat de resulterende teksten niet meteen betrouwbare wetenschappelijke documenten zijn?

Verder schrijft u dat de Koran zomaar even rond 600 tevoorschijn gekomen is. Geldt dat niet ook voor de Bijbel? Een voorbeeld: het boek Deuteronomium ligt stilistisch gezien in het verlengde van Koningen. Het heeft op ideologisch vlak evenveel parallellen met de hervormingen door koning Josia (zoals beschreven in 2 Koningen 23) als met de overige boeken van de Pentateuch. Zou het niet mogelijk zijn dat Deuteronomium oorspronkelijk ontstaan is als propaganda van het hof van koning Josia?

En in Genesis-Numeri (vooral in Leviticus) is een traditie te vinden die sterk de nadruk legt op de superioriteit van een groep priesters die zou afstammen van Aäron. Zou deze traditie niet ontstaan kunnen zijn als reclame voor de Aäronitische priesterkaste? Hoe is dit anders dan het ontstaan van de Koran, denkt u?

Wij zijn in deze soep van religieuze tradities terechtgekomen door de vraag hoe we de speciale religieuze status van de Bijbel aan de tekst zouden kunnen aflezen. Ik vraag mij, gezien het bovenstaande, nog steeds af wat de Bijbel bijzonder maakt vergeleken met andere boeken. Hoe onderscheiden we 'heilige' tekst van 'onheilige' tekst? Wat maakt Samgar, de zoon van Anath, anders dan Hercules, de IJslandse legendarische held Sigurd of de Ierse held Cú Chulainn?

En wat mij betreft ligt het probleem van de schijnbare tegenstellingen nog steeds op tafel. Bij veel van die tegenstellingen geeft u een uitleg volgens het patroon “vermoedelijk … het lijkt dat …” (zie uw bericht van 22/08 bij punt 1). Denkt u dat een almachtige God hier zelf geen heldere uitleg bij had kunnen geven? Indien wel, waarom heeft God dat dan niet gedaan? Of als het toch niet zo belangrijk is, waarom staat dit verhaal dan überhaupt in de Bijbel? Het lijkt nu alleen voor verwarring te zorgen, zie de ellenlange discussies hieronder.

Waarom spreekt God geen klare taal?

U hoeft mij overigens niet te waarschuwen voordat ik de Bijbel ga lezen. Dat heb ik namelijk al veelvuldig gedaan, waaronder één keer van kaft tot kaft. Het heeft mijn overtuiging gesterkt dat de Bijbel mensenwerk is, een boek met interessante mythologische verhalen, een blik op de psychologie van de mens van 2000-2500 jaar geleden, maar ook een boek met verouderde ideeën, waarvan enkele potentieel gevaarlijk. Wees dus gewaarschuwd! Hebt u de Bijbel al eens van kaft tot kaft gelezen?

@JvH

Zo zie je dat deze man (die al jaren dominee was) verder geleid en geleerd werd door Gods Geest, of noem het een kracht van God. En die werkt op verborgen wijze in Gods kinderen, en zo leren ze ook dat ze nooit uitgeleerd zijn.

Jehova’s getuigen denken ook dat ze Heilige Geest in hen is, aanwijzingen krijgen, en geleid worden. De leden van het Besturend Lichaam denken dat de Heilige Geest hen in staat stelt "diepe waarheden" te onderscheiden, die vervolgens door het voltallige Besturend Lichaam worden wordt uitvoert in een doctrine. Jehova’s getuigen voelen zich ook vervuld met de Heilige Geest. Ze zeggen “wij spreken niet aan de deuren, maar de Heilige Geest spreekt door ons”. Ze prediken dat niemand buiten Jehova’s Getuigen, Armageddon zullen overleven. Want ze weten zeker dat ze de enige waarheid als dogma te bezitten. Ze denken dat er maar 1 ware religie bestaat. 144.000 uit hen zijn overtuigd alleen naar de hemel te gaan om te regeren met Jezus (dat voelen ze) en de rest van de Jehova’s Getuigen blijven op aarde.

Niet-uitgekomen voorspellingen

Rutherfords lezing: "De wereld is geëindigd - Miljoenen die nu leven zullen nooit sterven"

Jehova's getuigen hebben verschillende profetieën gepredikt, die niet zijn uitgekomen. Russell geloofde aanvankelijk dat in 1874 Jezus' onzichtbare tegenwoordigheid begon en het begin van de oorlog van Armageddon markeerde, later wijzigde hij dit in 1878 en weer later in 1881, en ten slotte in 1914. Tot aan zijn dood in 1916 hield hij vol dat de Eerste Wereldoorlog zou culmineren in Armageddon.

Rutherford voorspelde dat het herstel tot het aardse Paradijs zou starten in 1925, gemarkeerd door de opstanding van "oude getrouwe" "vorsten" als Abraham, Jozef en David. Om een waardige huisvesting te verschaffen aan de uit de doden herrezen aartsvaders, de "vorsten" van de "Nieuwe Wereld", zamelden de Bijbelonderzoekers geld in om in San Diego, Californië een paleis te laten bouwen: Beth Sarim ("Huis van de Vorsten"). Maar deze vorsten kwamen niet. De toenmalig president van het Wachttorengenootschap Joseph Franklin Rutherford, bewoonde vervolgens het paleis.

in 1975 was er weer een verwachting inzake de komst van Armageddon, maar deze bleef uit. Het geslacht van 1914 zou Armageddon mee maken. Maar nu hebben ze weer een smoes, omdat ze ook zagen dat dit ook weer niet uitkwam. Zie en denk maar eens aan Deut 18 : 20.

Ook Jezus heeft onvervulde profetieën uitgesproken. Marcus 9:1  Marcus 13:26  Lukas 21:27  Matheus 24:30-34

Zo ziet u maar weer meneer JvH, zo zijn er meerdere mensen die zich vervuld voelen met de Heilige Geest, en het brachten alleen maar leugens voort. En zo hebben christenen deze onterechte overtuiging daarover.

Christenen zijn blij dat ze na dit leven eeuwig kunnen leven, en hun overledenen geliefde weer kunnen omhelzen, die gedachte geeft een warm gevoel. En ze denken dat dit gevoel de Heilige Geest is. Dat is het echter niet, het is een denkbeeld. Ik kan er over mee praten, ik ben Jehova’s getuigen geweest. Ik geef nu eerlijk toe dat het maar een vreugde gevoel was, niet de Heilige Geest. Het was maar een doodnormale vreugde gevoel. Wat men ook kan krijgen met niet Christelijke geloof.
     
      

@JvH
Dank voor je respons.

Quote: "En de Bijbel is helder en eenduidig!"
Zeker, de bijbel is overduidelijk. Jezus geeft opdracht tot genocide. Jezus is god, dus het was Jezus zelf die in het oude testament opdracht gaf om duizenden babies, peuters, kleuters en kinderen de kelen door te snijden en de buiken open te rijten, en zwangere vrouwen te vermoorden. 

Deuteronomium 20:16-17 
Maar van de steden dezer volken, die u de HEERE, uw God (dat is dus Jezus), ten erve geeft, zult gij niets laten leven, dat adem heeft. Maar gij zult ze ganselijk verbannen: de Hethieten, en de Amorieten, en de Kanaänieten, en de Ferezieten, de Hevieten, en de Jebusieten, gelijk als u de HEERE, uw God, geboden heeft;

1 Samuel 15:2-3 
Alzo zegt de HEERE der heirscharen (dat is dus Jezus) : ….
Ga nu heen, en sla Amalek, en verban alles, wat hij heeft, en verschoon hem niet; maar dood van den man af tot de vrouw toe, van de kinderen tot de zuigelingen, van de ossen tot de schapen, van de kemelen tot de ezelen toe.

Wat een liefdevolle Jezus.
  
   

[deel 1 van 4]

Beste Stijn,

Laat ik proberen antwoord te geven op jouw vragen, ook al ben ik een leek die geen theologie gestudeerd heeft, en zeker geen dominee of zoiets. 

1. Hoe herkent men een 'kracht van God', en hoe, precies, onderscheidt men deze van gewoon een zeer sterke overtuiging? En waarom laat het geloof geen rationele uitleg toe?

Antw: Het geloof laat zeker wel een rationele uitleg toe. Volgens mij ben ik een behoorlijk rationeel persoon, die niks moet hebben van 'zweverige toestanden'. En het allergrootste bewijs dat God bestaat is de schepping. Je kunt heel rationeel constateren dat er geen andere mogelijkheid is dan een God die de aarde geschapen heeft.

Maar als God met zijn Geest in je gaat werken dan is dat niet precies te doorgronden hoe Hij dat doet. Ik zelf bijvoorbeeld was christelijk opgevoed en twijfelde ook niet aan het bestaan van God, maar het deed me helemaal niks.. bidden deed ik niet en de Bijbel liet ik dicht. Totdat er een verandering kwam, ik was toen 27 jaar, en het tot me doordrong dat Gods Woord echt de waarheid is, en dat Hij de grote Schepper is van deze aarde en dat God het waard is om gediend en geëerd te worden! Dat was Gods werk, maar hoe God precies doet weet ik niet, maar het is wel duidelijk dat Hij dat doet!

In Johannes 3:8 wordt het zo verwoord (SV): De wind blaast, waarheen hij wil, en gij hoort zijn geluid; maar gij weet niet, van waar hij komt, en waar hij heen gaat; zo is een ieder, die uit de Geest geboren is.

Dat is dus een verborgen kracht van God.

Ik denk dat dit het beste te onderscheiden is van een sterke overtuiging door: de liefde.

Gods kinderen hebben God lief en proberen ook hun medemensen lief te hebben. Alleen een sterke overtuiging zonder Gods liefde leidt tot wetticisme en soms zelfs tot fanatisme. Een voorbeeld uit de Bijbel ik koning Jehu (2 Koningen 10). Jehu zegt in vers 14: zie mijn ijver voor de Heere aan.. Maar Jehu was geen kind van God, en diende God niet met heel zijn hart, wat we ook lezen in dit hoofdstuk. Je huivert bijna als je leest hoeveel mensen hij gedood heeft.. Het was bij Jehu niet meer dan een sterke overtuiging.

Een voorbeeld van Gods kracht las ik vandaag, dat was van een dominee. Hij leefde 100 jaar geleden, dus het is wat verouderd Nederlands, en ik heb het iets ingekort:

Mij vielen met kracht deze woorden in: 'Uw toorn is afgekeerd en Gij troost mij' Mijn geest werd getrokken en daar zag ik die zoete dierbare Heere Jezus, mijn dierbare Jezus. Daar zag ik Hem die mijn ziel liefheeft, verheerlijkt aan Gods rechterhand. O wat ging mijn ziel naar Hem uit om bij Hem te mogen zijn. En toen met die woorden 'Gij troost mij' ging mijn oog open voor die derde persoon uit de aanbiddelijke eenheid: de Heilige Geest. Hij was het die mij troostte. Ik voelde Hem in mijn hart. Ik zag zo helder als de dag hoe Hij het was, die mij gezocht had, geleid had, geleerd had en vertroost had. Ja ik zag hoe de Vader de zaligheid voor mij had verordineerd van eeuwigheid af. Hoe de Zoon die voor mij had verworven met zijn leven, lijden en sterven. En hoe het nu de Heilige Geest was die mij nu voor die zaligheid bekwaam gemaakt had. Dat had ik nooit geweten, nooit opgemerkt. Ik zag hoe de Heilige Geest zich tot nu verborgen had gehouden, maar nu viel het volle licht op Hem! Wat een vlam van innige, heilige, zalige liefde ontbrande toen in mijn ziel voor die Heilige Geest. Ik kon geen woorden vinden om uit te drukken wat ik voor die lieve Geest voelde..

Zo zie je dat deze man (die al jaren dominee was) verder geleid en geleerd werd door Gods Geest, of noem het een kracht van God. En die werkt op verborgen wijze in Gods kinderen, en zo leren ze ook dat ze nooit uitgeleerd zijn.
---------------------------------------------------------------------------
ANTWOORD REDACTIE:

Quote: "ook al ben ik een leek die geen theologie gestudeerd heeft, en zeker geen dominee of zoiets."

Dan is er een hele goeie dominee aan jou verloren gegaan!

Quote: "Je kunt heel rationeel constateren dat er geen andere mogelijkheid is dan een God die de aarde geschapen heeft."

Geen andere mogelijkheid zeg je? Wat dacht je van de mogelijkheid dat de aarde is geschapen door meerdere goden? Het is nogal een karwei zo'n schepping waarbij meerder expertises noodzakelijk zijn en vele handen maken per slot van rekening licht werk.

Die goden kunnen dan ook een beetje met elkaar concurreren. Bijvoorbeeld een speciale god voor de luipaarden die zorgt dat ze hard kunnen rennen en dan een andere god voor de antilopen die zorgt dat die weer net iets sneller zijn en kunnen springen om aan de luipaarden te ontkomen. Dat is een stuk rationeler dan dat één god eerst een roofdier maakt dat heel hard kan rennen en vervolgens een ander dier maakt dat dan moeilijk te vangen is.

Quote: "en dat Hij de grote Schepper is van deze aarde en dat God het waard is om gediend en geëerd te worden!"

Het lijkt me niet dat iemand die doelbewust ziekmakende bacterien, virussen en parasieten heeft geschapen het waard is om gediend en geëerd te worden. Helemaal niet als blijkt dat die Schepper deze ziektes gebruikt om hele bevolkingsgroepen zonder onderscheid des persoons te gaan straffen.

Quote: "Gods kinderen hebben God lief en proberen ook hun medemensen lief te hebben."

Dat lijkt bij jou nog niet zo goed te werken want je lijkt niet erg begaan met het lot van je medemens. Het onnoemelijke leed dat wordt veroorzaakt door epidemieen en natuurrampen wuif jij eenvoudig weg met opmerkingen als:

"En elk mens gaat sterven.. Ik durf te betwijfelen of langzaam van ouderdom of door een ziekte sterven zoveel beter of fijner is dan in in korte tijd door bijvoorbeeld een roofdier of een overstroming of aardbeving"

"en uiteindelijk maakt het geen verschil of we hier op aarde 1 jaar geleefd hebben of 80"

En als je wordt gewezen op het lot van 42 baldadige kinderen die worden verscheurd door beren zeg je:

"Je doelt op die 42 kinderen/jongelui ? Iedereen gaat sterven, jij ook."

Quote : "Je huivert bijna als je leest hoeveel mensen hij gedood heeft.. "

Diezelfde huivering bekruipt mij als ik lees hoeveel mensen in opdracht van God of door Hemzelf zijn vermoord.
   
     

[deel 2 van 4]

@Stijn

2. Zouden we van een machtig wezen als uw God geen heldere, eenduidige communicatie mogen verwachten? Zo nee, waarom niet? Zo ja, waarom zijn het juist de 'rationele' mensen die bezwaren hebben tegen uw opvattingen over God?

Antw: God spreekt vooral tot ons door zijn Woord, dat is de Bijbel. En de Bijbel is helder en eenduidig! Ik weet dat de redacteur zijn best doet om het tegendeel te bewijzen, maar wat hij schrijft is gewoon onzin. Meestal heeft hij een tekst uit de context gerukt en probeert daarmee iets te bewijzen wat er niet staat. Bijvoorbeeld van de 59 zogenaamde tegenstellingen blijven er maar 4 over waarvan we niet helemaal zeker weten hoe het geweest is. En dan gaat over kleine details.

De hoofdboodschap van de Bijbel is 100% duidelijk. En die boodschap is: we hebben tegen God gezondigd, en God wacht op ons dat we Hem gaan geloven en vertrouwen op de redding die Jezus Christus verworven heeft. En wie geloven heeft Hij macht gegeven kinderen van God te worden.(Johannes 1:12) Wie in hem gelooft wordt niet veroordeeld; wie niet gelooft is reeds veroordeeld, omdat hij niet geloofd heeft in de naam van de eniggeboren zoon van God!- (Joh 3:18).

En zoals gezegd: ik ben ook een rationeel mens. Maar Gods Woord blijkt gewoon te kloppen!
---------------------------------------------------------------------------
ANTWOORD REDACTIE:

Quote: "God spreekt vooral tot ons door zijn Woord, dat is de Bijbel."

God "spreekt" helemaal niet tot ons. We hebben enkel een door mensen geschreven boek waar die mensen hun eigen ideeen in hebben opgeschreven. Volgens jou eigen zeggen kregen die dat NIET rechtstreeks door God gedicteerd:

Quote: "Het is dus niet zo dat God hen a.h.w. de woorden in de mond gelegd heeft."

Daar komt nog eens bij dat WELKE boeken er precies in dat veronderstelde "Woord van God" zijn opgenomen ook weer door mensen is bepaald waarvan we dan maar moeten aannemen dat die de juiste keuzes hebben gemaakt. Het feit dat de protestanten verschillende boeken uit de Bijbel hebben verwijderd geeft al aan dat dit niet altijd het geval is geweest. Zou een almachtige en alwetende God werkelijk op een dergelijke onbetrouwbare manier met de mensheid communiceren.

Quote: "En de Bijbel is helder en eenduidig!"

Als de Bijbel helder en eenduidig was:
- zouden er geen "zogenaamde tegenspraken" in staan die ellenlange weerleggingen nodig hebben.
- zou de Bijbel niet zijn opgesplitst in een Oud en Nieuw Testament (Verbond) met heel verschillende boodschappen.
- zouden er geen er geen geloofsbelijdenissen en leerregels nodig zijn om te vertellen waar je precies in dient te geloven.
- zou er geen verschil van mening zijn hoe het precies zit met de drieeenheid
- zouden er niet honderden verschillende christelijke stromingen zijn.

Quote: "De hoofdboodschap van de Bijbel is 100% duidelijk"

Er is helemaal geen hoofdboodschap. Het Oude Testament (OT) vertelt hoe het volk Israel onder leiding van God middels list, roof, moord en verkrachting uitgroeit tot een een natie die dan als straf voor de ongehoorzaamheid van het volk telkens weer onder de voet wordt gelopen door sterkere volken. Het mag dan ook geen verwondering wekken dat het volk hoopte op een messias die hun van die onderdrukkingen zou redden.

Deze messiassen van het OT worden vervolgens in het Nieuwe Testament (NT) voorgesteld als profetieen van de komst van Jezus. Dat één en ander niets met elkaar te maken heeft blijkt uit het feit dat in het hele OT geen spoor te vinden is van een Zoon van God die geofferd zou moeten worden ter vergeving van de zonden van de mensheid. Dat is een compleet nieuw idee van de schrijvers van het Nieuwe Testament die dat onder allerlei valse voorwendselen proberen te verkopen.

Quote: "ik ben ook een rationeel mens. Maar Gods Woord blijkt gewoon te kloppen!"

Misschien niet altijd want over die 4 tegenspraken die je hier boven noemt ben je niet helemaal zeker. Als rationeel mens kun je dan beter zeggen: "blijkt meestal/vaak/grotendeels te kloppen". Een rationeel mens houdt er namelijk altijd rekening mee dat hij/zij het mis kan hebben.
   
     

[deel 3 van 4]

@Stijn

3. Zou een eenduidig communicerende en welwillende God er niet voor zorgen dat Hij het eindpunt van alle logische redeneringen zou zijn, of dat Zijn aanwezigheid in ieder geval overduidelijk na te gaan is? Waarom zijn er dan mysterieuze krachten nodig die we niet in woorden kunnen vatten?

Antw: Ja inderdaad, God is het eindpunt van alle logische redeneringen. En Zijn aanwezigheid is overduidelijk na te gaan, het allermeest uit de schepping. Romeinen 1:20: “Want vanaf de schepping der wereld wordt al wat onzichtbaar is van Hem aan zijn daden opgemerkt en gezien: én zijn altijddurende kracht én zijn goddelijkheid, zodat zij niet te verontschuldigen zijn, omdat zij God wel kenden maar hem niet als God hebben verheerlijkt of gedankt.”

We zijn hier op deze aarde doordat God ons geschapen heeft. (ik ga even voorbij aan de discussie of het heelal en de woeste lege, donkere en geheel met water overdekte aarde zoals die omgeschreven wordt voordat God ging scheppen, er mogelijk al lang waren; dat strijdt immers niet met de Bijbel).

Dat God bestaat is dus overduidelijk na te gaan. Gods kinderen hebben inderdaad een extra bewijs: ze voelen dat God in hen werkt. Het is ook onmogelijk dat ze weer naar het ongeloof terugkeren.
---------------------------------------------------------------------------
ANTWOORD REDACTIE:

Quote: " Ja inderdaad, God is het eindpunt van alle logische redeneringen. Zijn aanwezigheid is overduidelijk na te gaan, het allermeest uit de schepping."

Als Gods aanwezigheid zo overduidelijk is dan kun je ons vast wel een paar dingen noemen waaruit Gods aanwezigheid klip en klaar is af te leiden. Noem behalve de schepping er nog eens een paar dan.

Het zal aan mij liggen maar ik constateer vooral zijn AFwezigheid. God zou op allerlei manieren zijn aanwezigheid duidelijk kunnen maken. Bijvoorbeeld door te waarschuwen dat er een tsunami of aardbeving op komst is zodat mensen zich in veiligheid kunnen brengen maar zelfs zo'n simpele waarschuwing is Hem blijkbaar teveel. God kan ook iedere schoft die op het punt staat een kind te molesteren met de bliksem treffen maar Hij blijft werkeloos toekijken hoe het kind misbruikt cq vermoordt wordt.

Kinderkanker, kinderen die dood gaan van de honger of oorlogsgeweld, kinderen die omkomen bij natuurrampen en verkeersongelukken. Allemaal zaken waar God zijn met zijn aanwezigheid goed werk zou kunnen verrichten maar helaas zien we dat nooit gebeuren.

Quote: "Gods kinderen hebben inderdaad een extra bewijs: ze voelen dat God in hen werkt."

Aanhangers van andere religies voelen de werking van hun niet bestaande goden net zo als jij dat doet. Maken die mensen zich zelf iets wijs?

Quote: "Het is ook onmogelijk dat ze weer naar het ongeloof terugkeren."

Hebben Gods kinderen geen vrije wil meer dan?
    
      

Antw: Ik weet niet zo veel van moslims, nog minder van hindoes, maar wat ik zie is:

Mensen kunnen in de bizarste dingen geloven, zoals reïncarnatie, demonen, reuzen, heksen, elfjes, pratende slangen die appels verkopen, pratende ezels, doden die weer tot leven komen, een god die almachtig zou moeten zijn, en altijd aanwezig was, zonder begin, zonder eind, enz.

Je hoeft niet dom, of een normale intelligentie te bezitten, want ook heel intelligente mensen kunnen zeer onlogisch denken.

Hoe kunnen we het risico op besmetting van bijgeloof verkleinen? Als bij wijze van spreken hoe kunnen we ons zodanig vaccineren, dat ons brein minder kwetsbaar wordt in allerlei zaken te geloven die eigenlijk zeer onwaarschijnlijk zijn? Ik neem altijd de vuistregel, “wat zou Thomas doen?”

Zoals de uitspraak “wat zou jezus doen?” In Amerika hebben ze deze uitspraak in de jaren 50 gelanceerd als morele vuistregel, als ze niet weten wat ze moeten doen in een morele kwestie.

Zoals, moet ik een relatie beëindigen, nemen we nog een kind of niet, enz.

Als mensen de vraag stellen “Ja wat zal jezus doen” om een moreel verantwoordde beslissing te nemen vind ik dat natuurlijk prima, want dat gaat allemaal over het morele.

Maar “wat zou Thomas doen” is eigenlijk de vuistregel van wat kritisch denkende mensen voor ogen zouden moeten houden. De kritische rationele sceptische mens, sceptisch komt van etymologie van het woord voor onderzoeken. De onderzoekende mens nemen niet zomaar iets aan. Hij wil een zeker grond van betrouwbaarheid voor hij iets accepteert, en wil dus zelf op onderzoek gaan. Hij wil steekhoudende argumenten hebben. Filosoof Socrates bijvoorbeeld, die argumenten vroeg voor een bewering.

Vergelijk een dergelijke benadering eens met hoofdstuk 20 van Johannes in het nieuwe testament,  het gebeuren speelt zich kortaf na de dood van Jezus. Ik citeer:

“één van de twaalf. Thomas was er niet bij toen Jezus kwam, toen de andere leerlingen hem vertelde, we hebben de heer gezien, zei hij: Alleen als ik de wonden van de Spijkers in zijn handen zie en met mijn vingers kan voelen en als ik mijn handen in zijn zij kan leggen dan zal ik het ook geloven. Een week later waren de leerlingen weer bij elkaar, en Thomas was er nu ook bij. Terwijl de deuren gesloten waren kwam Jezus in hun midden staan. Ik wens jullie vrede zei Hij en daarna richting hij zijn gezicht op Thomas. Leg je vingers hier en kijk naar mijn handen, leg je hand in mijn zij, wees niet langer ongelovig maar geloof. Thomas antwoorden. Mijn heer mijn God. Jezus zei: omdat je me gezien hebt geloof je, gelukkig zijn zij die niet zien, en toch geloven”

Mijn punt is denk ik duidelijk. Hier wordt dus eigenlijk door Jezus het omgekeerde bepleit van wat een kritische denker waardevol moet vinden. We zouden een zeer onwaarschijnlijke bewering zoals in dit geval iemand die echt dood was, maar toch weer in leven blijkt te zijn, moeten aanvaarden zonder redenen, zonder argumenten, zonder bewijs.

Dat wat Jezus hier zegt, wordt hier net zo waardevol beschouwd. Kritische denkers stemmen in met de werkwijze van Thomas, eerst zien en dan geloven. Dat is de waarde die ik erin gehamerd wil zien. Geloven is hier een beetje tricky woord, want geloven betekent eigenlijk iets aanvaarden zonder bewijzen. Ik heb het natuurlijk over geloven in de betekenis van in meer of mindere mate aanvaarden. Ik geloof dat het heelal 13 miljard jaar oud is, ik accepteer dat, want er zijn daar goede argumenten voor, de wetenschap maakte me dat duidelijk dat het veel ouder of jonger is. Dus hoe dan ook, eerst controleren, dan in meer of mindere mate verwerpen of aanvaarden. Dat is dus wat Thomas ook zou doen bij wijze van spreken.

Als je in een vliegtuig zou zitten, en deze blijkt neer te storten door een technische mankement.

Er zijn 2 parachutes. Dan wordt aan jou gevraagd welke wil jij nemen. Dan vraag ik wat is het verschil.

Er wordt me uitgelegd, de ene (parachute 1) is getest en bewezen dat het goed is. De andere (parachute 2), daar moet je het maar van geloven dat het goed is. Welke zou je nemen?

Daarom zou ik natuurlijk parachute 1 nemen, want er zijn daar goede argumenten voor, omdat de wetenschap het me duidelijk maakte dat deze goed is.

Daarom is deze onderste tekst van Jezus in Marcus 10: 13-16 niet rechtvaardig.

 “Ik verzeker jullie: wie niet als een kind openstaat voor het koninkrijk van God, zal er zeker niet binnengaan”

Deze bijbel tekst (1 Tessalonicensen 5:21) “Beproeft alle dingen; behoudt het goede” dat is in tegenstrijd met het bovenstaande wat Jezus zei in Johannes 20 en Marcus 10: 13-16

Waarom zou je dan alleen gered worden, als je gelooft in het beloofde koninkrijk en Jezus ( wat niet uitkwam in de beloofde tijds periode van Jezus)  Waarom zou een kritische denker, die niet alles meteen gelooft dan gestraft moeten worden? Als de kritische denker betere bewezen argumenten heeft, dan iets wat niet bewezen is, en zelfs in tegenstrijd. In de oudere tijd was men niet ver in wetenschap, en hadden ze de bizarste kijk op dingen. Nu in deze tijd is alles veel duidelijker.

Het geloof wordt er stelselmatig ingestampt in een lange generatie. Daarom is het zo als je geboren zou zijn in het land India, en opgevoed zou worden door Hindoeïstische ouders, dan had je waarschijnlijk Hindoe als geloof hebben gehad. Opvoeding heeft dus ook invloed met opvattingen.

Men houd liever zich vast aan het vertrouwde. De inzicht dat er hierna niets meer is, is een aanslag op hen leven. Mensen kunnen niet aanvaarden dat er niets meer is na dit leven. Daarom neigen ze dit eerder te verdringen, en houden ze zichzelf liever voor de gek. Ze zijn goed geïnformeerd van de wetenschap,  tegenbewijs, maar ze slagen er niet in om de wetenschappelijke methodes, en de wetenschappelijke kennis, en tegenbewijs op een geïntegreerde, en consequente manier te accepteren en toe te passen. Ze nemen liever iets aan wat in hun kraampje past. Mensen verwerpen sneller dat gene wat hen niet aanstaat. Als kritische denkende mens kun je dat natuurlijk niet doen.

In de vroege christendom bleef men geloven in de messias verwachting, en de voorspelde Eindtijd. Terwijl Jezus uitspraken en voorspelling in Marcus 9:1 niet was uitgekomen ”En Hij zeide tot hen: Voorwaar, Ik zeg u, dat er sommigen zijn van degenen, die hier staan, die den dood niet zullen smaken, totdat zij zullen hebben gezien, dat het Koninkrijk Gods met kracht gekomen is.”

Of (Marcus 13:26)  (Lukas 21:27)  (Matheus 24:30-34)

In de psychologie hebben zich diverse inzichten ontwikkeld om te begrijpen wat hier aan de hand is. 1 daarvan is de Cognitieve dissonantie theorie. Een psycholoog Festinger onderzocht wat er gebeurd als mensen geconfronteerd worden met informatie dat radicaal indruist tegen een bepaalde opvatting die ze hebben. Zoals bepaalde verwachtingen die niet worden ingelost. Het niet uitkomen van een voorspelling gaf bij de groep een sterk en pijnlijk gevoel, een cognitieve dissonantie. Het is te moeilijk de ideeën waarmee alles begonnen was helemaal los te laten. Jezus kreeg daarom na zijn dood een goddelijke en devotionele status toegeschreven door zijn volgelingen. Daarop zou een proces van legende- en mythevorming zijn gevolgd.
---------------------------------------------------------------------------
ANTWOORD REDACTIE:

Beste Esther, dank voor je reactie. Ik ben het helemaal met je eens dat geloof in het algemeen niet tot betrouwbare resultaten leidt. Zie hier.

Zie ook: Blind geloof of gezond verstand.
             De Wederkomst